„Ignorantia iuris nocet”

Nieznajomość prawa szkodzi. Niestety, nieznajomość przepisów prawa nie powoduje, że nie musimy się do nich stosować. Jakże ważna sentencja, szczególnie w obecnej dobie zmian w ustawie o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie kodeksu cywilnego. Co znajdzie z kolei odzwierciedlenie w nowej uchwale Rady Warszawy w sprawie wynajmowania lokali, wchodzących w skład mieszkaniowego m.st. Warszawy. Dotknie zatem wielu mieszkańców Warszawy, np. oczekujących na przydział lokalu socjalnego czy komunalnego, wysiedlanych w procesie rewitalizacji.

Wyższy czynsz, weryfikacja dochodu najemcy czy uszczelnienie zasad przyznawania mieszkań komunalnych to zmiany, które obejmą lokatorów za sprawą wejścia w życie noweli ustawy. Przewiduje się, że najemca będzie zobowiązany do składania pisemnej deklaracji dotyczącej wysokości dochodów członków gospodarstwa domowego. Częstotliwość weryfikacji i kryteria dochodowe ma określać samodzielnie rada gminy (Rada Warszawy), jednak kontrole nie mają być częstsze niż co 2,5 roku. W przypadku przekroczenia kryterium dochodowego, tj. średniego miesięcznego dochodu w przeliczeniu na osobę, czynsz może ulec podwyższeniu. Osoba, która przekroczy limit dochodowy, zamiast lokalu komunalnego może być kierowana do TBS, gdzie czynsz waha się na poziomie ok. 20 zł za m2.

Nowe przepisy dotyczą umów zawartych po wejściu w życie zmian. Oznacza to, że kontrole czy ewentualne podwyżki czynszu nie powinny wpłynąć na warunki najmu lokali w przypadku umów zawartych wcześniej. Tak jest na dzień dzisiejszy, ale wielu mieszkańców potwierdza, że czasami prawo potrafi działać wstecz.

Stowarzyszenia lokatorskie zrzeszone w Branżowej Komisji Dialogu Społecznego przy Biurze Polityki Lokalowej m.st. Warszawy dokładają starań, aby interesy mieszkańców zabezpieczyć w jak najwyższym stopniu, aby nowelizowane przepisy odpowiadały strukturze osób, ubiegających się o pomoc mieszkaniową. Z danych na koniec 2018 roku w skali Warszawy struktura osób, ubiegających się o pomoc mieszkaniową, gospodarstwa jednoosobowe stanowią 40,79%, gospodarstwa dwuosobowe 21,46%, gospodarstwa trzyosobowe 17,4%, gospodarstwa czteroosobowe 13,56%, gospodarstwa pięcioosobowe 4,57%, gospodarstwa powyżej sześciu osób 2,23%.

Trudno mówić jednak o współpracy i zrozumieniu z przedstawicielami miasta. Biuro Polityki Lokalowej określiło, co prawda, zarys zmian w czerwcu br., ale do października po dwumiesięcznej przerwie wakacyjnej tak de facto nie przedstawiło konkretów. Na posiedzeniu październikowym i listopadowym podczas burzliwych dyskusji usiłowano wypracować jak najkorzystniejsze rozwiązania do eliminacji negatywnych doświadczeń i praktyk, stosowanych w poszczególnych dzielnicach Warszawy. Analizowano m.in zaproponowany przez miasto poziom dochodu czy powierzchnię lokalu, uprawniające do pomocy mieszkaniowej; system kwalifikacji punktowej, która będzie decydować o pierwszeństwie w udzieleniu pomocy; warunki umożliwiające zamianę dotychczas zajmowanego lokalu czy ilość lokali przeznaczanych rocznie dla pracowników straży pożarnej, straży miejskiej i policji. W projekcie pojawia się nowe określenie: zespół pracowników dzielnicy - zespół powoływany przez zarząd dzielnicy w ilości minimum 3 osoby, który będzie opracowywał propozycję lokalu dla osoby zainteresowanej. Czyli tak naprawdę to w rękach osób z tego zespołu będzie wybór lokalu, tzn. wskazanie lokali do zasiedlenia. Tu chciałabym nadmienić, że obowiązujące w poszczególnych dzielnicach standardy techniczne wyposażenia lokali komunalnych, które stanowią główną podstawę w odmowie przyjęcia lokali, budzą wiele kontrowersji. A ich ujednolicenie w skali całej Warszawy jest zaplanowane dopiero na przyszły rok.  

Wiele uwag zgłoszonych przez stowarzyszenia lokatorskie do przedstawionego projektu przez Biuro Polityki Lokalowej m.st. Warszawy nie zostało uwzględnionych.

Wskazane zatem byłoby wsparcie działań stowarzyszeń lokatorskich, chociażby przez udział w posiedzeniach komisji czy na sesji Rady Warszawy, ponieważ projekty urzędników ratusza w perspektywie bliższej lub dalszej mogą dotknąć wielu mieszkańców Warszawy; zarówno z budynków komunalnych, reprywatyzowanych,  rewitalizowanych czy TBS.
„Połączenie sił to początek. Pozostanie razem to postęp, wspólna praca to sukces” – Henry Ford