Praski folwark

Diabelskie szczegóły

Zgodnie z art. 75 Konstytucji RP „władze publiczne prowadzą politykę, sprzyjającą zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych obywateli, w szczególności przeciwdziałają bezdomności, wspierają rozwój budownictwa socjalnego oraz popierają działania obywateli, zmierzające do uzyskania własnego mieszkania”. Konstytucja, nakazując ustawodawcy ochronę praw lokatorów, podniosła zatem obowiązek zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych do rangi dobra chronionego konstytucyjnie. W czerwcu 2018 roku opublikowano nowelizację ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie kc, z której niektóre przepisy wejdą w życie 21 kwietnia br.

Nowelizacja wynikała m.in z niskiego stopnia zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych osób najuboższych oraz z wysokiego deficytu ilości lokali w stosunku do potrzeb społecznych. W samej stolicy długie kolejki oczekujących na przydział mieszkania są standardem prawie w każdej dzielnicy. Jako najważniejsze, nowelizacja wydłużyła do 31.12.2019 roku możliwość uzyskania przez mieszkańców prawa do lokalu zamiennego i pokrycia kosztów przeprowadzki przez gminy, w związku z koniecznością remontu czy też rozbiórki budynku z zasobu m.st. Warszawy. Zgodnie z dotychczas obowiązującymi przepisami, gminy miały obowiązek zapewnienia lokalu zamiennego i pokrycia kosztów przeprowadzki najemcom tylko do końca 2017 roku. Nowelizacja wywołała jednak wiele kontrowersji i wątpliwości. Całkowitym novum jest weryfikacja dochodów najemców lokali komunalnych w czasie trwania umowy. Najemca będzie zobowiązany do składania pisemnej deklaracji. Częstotliwość weryfikacji i kryteria dochodowe ma określać samodzielnie Rada Warszawy. Kontrole nie będą częstsze niż co 2,5 roku. W przypadku, gdy średni miesięczny dochód w przeliczeniu na osobę przekroczy kryteria, czynsz zostanie podwyższony o kwotę tej nadwyżki. Nie przyjęcie będzie skutkowac rozwiązaniem umowy najmu. Nowy czynsz  nie może przekroczyć czynszu rynkowego za dany lokal. Analogicznie wprowadzono mechanizm obniżenia czynszu. W przypadku, gdy w trakcie obowiązywania podwyższonego czynszu najemcy obniżą się dochody (nastąpi zmiana sytuacji materialnej, która nie będzie miała charakteru incydentalnego) nie wcześniej jednk niż po upływie 6 miesięcy od ostatniej podwyżki, najemca może wystąpić do wynajmującego z wnioskiem o ponowne ustalenie wysokości czynszu. Wprowadzane zmiany dotyczą wyłącznie umów najmu, zawartych po dniu wejścia w życie zmian w ustawie. Nie powinny one mieć zastosowania do umów najmu obowiązujących przed dniem wejścia w życie. Ale jak zawsze diabeł tkwi w szczegółach. Tam gdzie nastąpi zmiana przedmiotu najmu, czyli zamiana lokali komunalnych, wysiedlenia  z budynków z decyzjami PINB-u, z budynków objętych Zintegrowanym Programem Rewitalizacji, czy budynków reprywatyzowanych mieszkańcy otrzymają nowe umowy i będą podlegać nowym przepisom. Dodatkowo, obecny próg dochodowy na mieszkanie komunalne w rodzinie wieloosobowej to kwota 1983,14 bruto, czyli rodzina dwuosobowa o minimalnym uposażeniu nie kwalifikuje się na lokal komunalny, a nie stać jej na zakup mieszkania na wolnym rynku. Co prawda, opracowanie nowego projektu uchwały Rady Warszawy jest w planach ratusza, ale termin zakończenia nie jest znany. A czas nagli. Tym bardziej, że dotychczasowa polityka miasta nie rozwiązuje problemu wykluczenia, a tempo wprowadzanych zmian jest nieadekwatne do potrzeb mieszkańców, co pokazują załozenia programu Mieszkania 2030 (na planowanych 15 tysięcy „miejskich mieszkań” tylko 3000 ratusz przeznaczy dla osób najbardziej potrzebujących) oraz stan techniczny zasobu komunalnego (dopiero w roku 2030 zminimalizujemy do zera ilość mieszkań pozbawionych pomieszczeń sanitarnych, a 5000 lokali pozostanie w dalszym ciągu bez instalacji c.o.). Dlatego stowarzyszenia lokatorskie, zrzeszone w ramach BKDS ds zaspokajania potrzeb mieszkaniowych i przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu lokatorów, w pracach której mam przyjemność uczestniczyć, podejmują działania dla wypracowania realnych i racjonalnych zasad obrotu lokalami komunalnymi. Zdiagnozowanie przyczyn, rzetelne opracowania i analizy, kontruktywne wnioski, w pełni wyspecjalizowana kadra i odpowiedzialne działania to dobry kierunek, który oby znalazł zrozumienie u włodarzy miasta.

„Wyobraźnia jest ważniejsza od wiedzy, ponieważ wiedza jest ograniczona” – A. Einstein

Małgorzata Markowska
Stowarzyszenie Miejski Eksperyment
Mieszkaniowy MEM
malgorzata.h.markowska@gmail.com