Prawnik na Wrotkach

Konstytucyjne prawa (1)

W ubiegłym roku świętowaliśmy 20-lecie obecnie obowiązującej Konstytucji. Chociaż nie jest może ona idealna i wymaga unowocześnienia, to jednak warto ją znać i mieć świadomość płynących z niej praw i obowiązków. Już pierwszy artykuł mówi o bardzo ważkich dla każdego z nas kwestiach.

Art.1.Rzeczpospolita Polska jest dobrem wspólnym wszystkich obywateli

Cóż to oznacza dla każdego z nas? Dobro to własność, podobnie jak książka, komputer czy choćby rower. Każda z rzeczy, jakie posiadamy i nazywamy „moją” jest dobrem. Z posiadania dobra wynikają przywileje takie, jak prawo do obrony tej własności, prawo do rozporządzania nią etc. Przykładowo, mając książkę mogę ją przeczytać, mogę nie czytać, mogę ją pożyczyć komuś, a potem żądać jej zwrotu, mogę ją oddać, sprzedać, użyczyć. Z tego samego źródła i słowa wynikają też nasze obowiązki, takie jak dbanie, ochrona i szacunek. Obowiązki te są tym bardziej istotne, że Rzeczypospolita Polska stanowi naszą współwłasność: Twoją, moją, sąsiadki z naprzeciwka czy ciotki mieszkającej 100 km od Ciebie. Dbać więc musimy każdy z osobna i wszyscy razem.

Art.2.Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym, urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej

Pozwolę sobie pozostawić artykuł drugi bez komentarza. Co do zasady powinien być on jasny i zrozumiały dla wszystkich, jednak ostatnie lata pokazują, że interpretacje jakoweś się zakradają i powodują bardzo niemiłe objawy.
Ciekawy jednak jest niezwykle artykuł 3.

Art.3.Rzeczpospolita Polska jest państwem jednolitym

Stanowi on zasadę unitarną/jednolitą państwa polskiego. Przeciwieństwem państwa jednolitego jest państwo federacyjne, takie, jak Niemcy czy USA. Jednak nie tylko o wewnętrzną strukturę władz chodzi w tej zasadzie. Wyraża ona również jednolitość kraju od strony chrześcijańskiej (ponad 90% Polaków wciąż deklaruje przynależność do Kościoła Katolickiego, a większość pozostałych do jednego z wyznań chrześcijańskich), jednolitość prawa na całym terytorium kraju, jednolitość władz scentralizowanych w jednym aparacie państwa etc. Z niej wywodzi się wiele innych zasad z których złożona jest nasza Konstytucja, a co za tym idzie nasze prawa i obowiązki.

W kolejnych artykułach z serii omówię kolejne zasady zawarte w naszej ustawie zasadniczej. Osoby zainteresowane kontaktem lub polemiką zapraszam do przesyłania wiadomości na delfina@praskieklimaty.pl