Budżet Pragi w pigułce

Wraz z początkiem roku postanowiliśmy przyjrzeć się działaniom, które będą realizowane na Pradze w następnych miesiącach. Z perspektywy samorządowej do realizacji różnych zadań potrzebne są pieniądze. A skoro mowa o pieniądzach, to warto przeanalizować dochody i wydatki naszej dzielnicy.  ródłem danych o praskich finansach jest budżet dzielnicy na 2018 r., który stanowi załącznik dzielnicowy do uchwały budżetowej m. st. Warszawy. Od razu warto zaznaczyć, że budżet dzielnicy to środki, jakimi dysponuje samorząd dzielnicowy, natomiast nie obejmuje on wszystkich wydatków (głównie inwestycyjnych), jakie warszawski samorząd ponosi na terenie danej dzielnicy. Ale po kolei.

Praga wydaje

Patrząc tylko na planowane wydatki, czyli na środki, jakimi dzielnica będzie dysponować w 2018 r., trzeba stwierdzić, że tegoroczny budżet jest rekordowy (najwyższy w ostatnich pięciu latach) i „na razie” zamyka się w kwocie 377,7 mln zł (na razie, bo tylko w ostatnim czasie władze dzielnicy wystąpiły o przyznanie dodatkowych środków na budowę nowego żłobka na Nowej Pradze – zobaczymy jak miasto ustosunkuje się do tej prośby). Na tę kwotę składają się tzw. wydatki bieżące – 305,5 mln zł – oraz wydatki majątkowe – 72,2 mln zł (te ostatnie to głównie inwestycje realizowane przez samorząd i jego jednostki, w tym przede wszystkim remonty kamienic komunalnych w ramach miejskiego programu rewitalizacji). Ponadto do dyspozycji dzielnicy (jednak z przeznaczeniem na konkretny cel, np. wyżywienie uczniów) pozostaną środki w wysokości 6,67 mln zł, które są zdeponowane na wydzielonych rachunkach jednostek budżetowych (szkół, przedszkoli itp.).

Najważniejsze pozycje, stanowiące łącznie ponad 75%, w strukturze praskich wydatków to niezmiennie „Gospodarka mieszkaniowa” (remonty budynków komunalnych, ale i funkcjonowanie ZGN) – ponad 1/3 praskiego budżetu (126 mln zł), „Oświata i wychowanie” (przede wszystkim działalność szkół i przedszkoli) – ponad 28% wydatków dzielnicy (107,2 mln zł) jest przeznaczanych na ten cel – oraz „Rodzina” z dominującym udziałem świadczeń 500+ - prawie 14% praskiego budżetu (52 mln zł). Jeśli chodzi o sztandarowy program społeczny rządu, to w naszej dzielnicy otrzymywało go do tej pory prawie 5,5 tys. osób (rodzin). Na kolejnych pozycjach w budżecie dzielnicy znajdują się „Administracja publiczna” (w tym działalność urzędu) - 7,3% (ponad 27 mln zł) oraz „Kultura i ochrona dziedzictwa” – 4,8% (18,3 mln zł). Szczegółową strukturę wydatków przedstawia poniższy wykres.

Praga zarabia

Żeby wydawać, trzeba zarabiać. Zatem przyjrzyjmy się strukturze dochodów dzielnicy. W 2018 r. do praskiego budżetu wpłynie łącznie 377,7 mln zł. Na tę kwotę składają się dochody bieżące – ok. 78,4 mln zł, w tym podatki i opłaty lokalne – 14,3 mln zł (najważniejszą pozycję stanowi podatek od nieruchomości – 13,89 mln zł) oraz dochody z mienia (głównie czynsze) - 49,87 mln zł – a także dochody majątkowe, pochodzące ze sprzedaży różnych gruntów i nieruchomości – ok. 12,5 mln zł. Można powiedzieć, że z każdym rokiem samorząd „sprzedaje” kawałek Pragi – w 2015/2016 r. m.in. sporą działkę na rogu Wieczorkiewicza i Markowskiej, w 2017 r. Wrzesińską 2, a w 2018 r., jak wynika z informacji ujętych w pliku budżetowym, planowana jest sprzedaż nieruchomości przy Stalowej 55, 57 i 69A, Strzeleckiej 36, Szwedzkiej 27, Stolarskiej 11 oraz Sprzecznej 6. Rodzi się pytanie, dlaczego właśnie te działki idą na sprzedaż i jak skonstruujemy budżet, gdy wszystkie atrakcyjne działki miejskie pójdą pod młotek?

Patrząc na powyższe zestawienie trudno nie zauważyć, że jako dzielnica znacznie mniej zarabiamy, niż wydajemy. Zauważają to również władze miasta, a także rząd, czego efektem jest „zasypywanie” różnic między dochodami i wydatkami poprzez przyznawanie Pradze dodatkowych środków – w 2018 r. będą one stanowiły ponad 75% wydatków dzielnicy i powinny zamknąć się w kwocie 286,7 mln zł (w tym ponad 175 mln zł to tzw. środki wyrównawcze). Strukturę dochodów przedstawia poniższy wykres.

Szczegółowe praskie wydatki

Na koniec przyjrzyjmy się szczegółowym wydatkom w ramach budżetu Pragi Północ. Tak jak wcześniej wspominaliśmy, 72,2 mln złotych stanowić będą w 2018 r. wydatki majątkowe (inwestycje). Najważniejsze z nich to doposażenie w centralne ogrzewanie oraz remonty budynków komunalnych – 47,9 mln zł (uwaga: część środków została przesunięta z minionego roku), remonty placówek oświatowych – 12,2 mln zł (w tym 7,2 mln zł na remont SP 30 przy Kawęczyńskiej oraz 3,8 mln zł na budowę przedszkola przy Wrzesińskiej), remont kamienicy przy Markowskiej 16 z przeznaczeniem na funkcje społeczne – 10 mln zł (mamy nadzieję, że przesuwany w czasie remont tego budynku wreszcie się rozpocznie), modernizacja muszli w Parku Praskim – 0,46 mln oraz kolejny remont dachu DOSiR przy Jagiellońskiej – 0,33 mln zł. W puli wydatków inwestycyjnych znajdują się również zwycięskie projekty z budżetu partycypacyjnego (głównie dotyczące zieleni).

Jeśli chodzi o jednostki podlegające w różnym stopniu dzielnicy, koszty ich działalności w 2018 r. przedstawiają się następująco: dom kultury – 1,75 mln zł, biblioteka publiczna – 4,9 mln zł, utrzymanie ZGN – 24,14 mln zł (dla porównania Urząd Dzielnicy – 24,38 mln zł, w tym fundusz wynagrodzeń – 20,9 mln zł). W przypadku ZGN ważną pozycją w strukturze wydatków są sięgające prawie 14,5 mln zł rozliczenia ze wspólnotami mieszkaniowymi, w których miasto ma udziały. Sprzedaż w nich lokali na rzecz najemców nie tylko uwolniłaby te środki (na inne cele), ale i przyniosła określone korzyści finansowe miastu. Patrząc jednocześnie na wydatki ZGN nie sposób nie zauważyć kwoty 5,4 mln zł, która ma pokryć remont 270 pustostanów.

Odnośnie struktury dzielnicowych wydatków warto też wspomnieć o pozycji „Rozwój społeczeństwa obywatelskiego”. Pod tą nazwą kryje się przede wszystkim funkcjonowanie rady dzielnicy - 550 tys. zł rocznie, w tym głównie diety radnych (dla porównania dzielnica rocznie przeznacza 500 zł (sic!) na działalność rad osiedli, a będąc precyzyjnym rady kolonii „Śliwice”).

Zachęcamy czytelników do samodzielnej analizy budżetu Pragi. Warto orientować się, na jakie cele przeznaczane są nasze wspólne pieniądze.