„Szanujmy tę dzielnicę, bo jest niepowtarzalna” – zaapelował praski przewodnik, Mieczysław Janiszewski, otwierając 6 grudnia wraz z odtwórcą głównej roli w filmie „Rezerwat”, aktorem Marcinem Kwaśnym, siedzibę Towarzystwa Przyjaciół Pragi.
Towarzystwo Przyjaciół Pragi ma wreszcie siedzibę godną swojej 100-letniej historii. Jest nią lokal w zabytkowej kamienicy Leopolda Daaba, przy ulicy Stalowej 28, w centrum Nowej Pragi. Wzniesiona w 1896 roku czynszówka jest jednym z najstarszych, a jednocześnie stosunkowo dobrze zachowanych murowanych budynków w tej części miasta. O wysokiej wartości artystycznej kamienicy świadczą ozdobne detale fasady – listwy z ornamentami i kartusze oraz kute balustrady balkonów.
Kamienica należała do rodziny Daabów, która wraz z Martensami prowadziła istniejącą od 1866 roku firmę przemysłowo-budowlaną przy ulicy Czerniakowskiej. Leopold Daab działał aktywnie na rzecz praskiej społeczności. W czasie I wojny światowej został członkiem Praskiego Komitetu Obywatelskiego, będącej zalążkiem samorządu organizacji, niosącej pomoc dla zubożałej w wyniku wojny ludności.
Mniej więcej w tym samym czasie co Praski Komitet Obywatelski, wiosną 1915 roku powstało Towarzystwo Przyjaciół Pragi, pionierska w Warszawie organizacja o charakterze samopomocy społecznej. Jej pierwszym prezesem został dr A. Krzyczkowski, wykładowca Politechniki Warszawskiej, podpułkownik łączności Wojska Polskiego, a po nim - Władysław Kwasieborski, który w lipcu 1916 roku wszedł do Rady Miejskiej Warszawy.
Towarzystwo działało do wybuchu II wojny światowej. W 1963 roku powstało Towarzystwo Przyjaciół Warszawy z dzielnicowymi oddziałami terenowymi, w którym jednak zagubiły się jakoś małe ojczyzny poszczególnych dzielnic. Dopiero w 2013 roku grupa entuzjastów z Piotrem Stryczyńskim na czele reaktywowała Towarzystwo Przyjaciół Pragi, jako kontynuatora tradycji organizacji z 1915 roku. 17 kwietnia w siedzibie Zespołu Ognisk Wychowawczych im. Kazimierza „Dziadka” Lisieckiego obchodziliśmy 100-lecie Towarzystwa, a pół roku od tej uroczystości, Towarzystwo wprowadziło się do własnej siedziby przy ulicy Stalowej.
Uroczystego otwarcia siedziby i przecięcia wstęgi wielkimi nożycami dokonali pospołu: przewodnik praski, rodowity prażanin, Mieczysław Janiszewski oraz odtwórca głównej roli w filmie o Pradze pt. „Rezerwat”, aktor goszczący kilka lat temu na lamach naszej gazety w cyklu „Artyści z prawego brzegu”, Marcin Kwaśny. Lokal składa się z trzech pomieszczeń: sali konferencyjnej, salki projekcyjno-kinowej oraz pokoju biurowo-gastronomicznego. Przystosowując lokal do nowych potrzeb, zachowano szereg elementów dawnego wystroju: ceglane ściany, stare szyldy czy żelazne wsporniki sklepowych półek.
- Mogliśmy dostać lokal nowy, ale brakowałoby nam praskiej atmosfery – powiedział prezes TPP Piotr Stryczyński.
W kamienicy Daabów praskiej atmosfery na pewno nie zabraknie. Według Mieczysława Janiszewskiego, Stalowa to ulica o niepowtarzalnym charakterze, jedna z czterech warszawskich ulic wysadzanych akacjami, najważniejsza arteria Nowej Pragi. To świetne miejsce dla Towarzystwa Przyjaciół Pragi, które nawiązując do działalności sprzed lat, stawia sobie dwa główne cele: działanie na rzecz lokalnej społeczności oraz kultywowanie praskiego dziedzictwa.
Joanna Kiwilszo