To hasło widnieje na sztandarze Towarzystwa Przyjaciół Warszawy, które uroczyście powołano 18 marca 1963 roku w sali Canaletta Muzeum Narodowego w Warszawie. Główną siłą napędową tej inicjatywy i pierwszym prezesem TPW był profesor Stanisław Lorentz. Ten wybitny historyk sztuki i muzeolog, od 1935 roku aż do śmierci (1991 r.) był związany z Muzeum Narodowym, najpierw jako wicedyrektor, w latach 1936 – 82 – dyrektor, a w latach 1990 – 91 – dyrektor honorowy.
Stanisław Lorentz był bliskim współpracownikiem prezydenta Warszawy Stefana Starzyńskiego. We wrześniu 1939 roku brał czynny udział w obronie Warszawy. W czasie oblężenia stolicy uratował wiele bezcennych zbiorów sztuki, przede wszystkim z Zamku Królewskiego i Łazienek. W latach 1940-44 kierował konspiracyjną akcją ochrony dóbr Muzeum Narodowego. Po upadku Powstania Warszawskiego stanął na czele zespołów, ratujących i wywożących z Warszawy dzieła sztuki, archiwa i księgozbiory. Dzięki ponad 30-letnim staraniom Profesora oraz naukowej i materiałowej pomocy jego i kierowanych przez niego zespołów, doszło nie tylko do odbudowy Zamku Królewskiego w Warszawie, ale również do wyposażenia go w autentyczne dzieła sztuki, które podczas wojny zabezpieczył w Muzeum Narodowym.
Z inicjatywy Zarządu Głównego Towarzystwa Przyjaciół Warszawy rok 2014 został ogłoszony Rokiem Profesora Stanisława Lorentza. 13 czerwca w Sali Kinowej Muzeum Narodowego odbyło się uroczyste spotkanie, połączone z premierą filmu dokumentalnego „Stanisław Lorentz. Pamięć zapisana w kadrze”, w reżyserii Joanny Pieciukiewicz. Profesora Lorentza wspominali m.in.: jego kolega, prof. Janusz Durko, dyrektor Muzeum Narodowego dr Agnieszka Morawińska i Zofia Kozłowska. Podziękowano osobom i instytucjom, kontynuującym działania Stanisława Lorentza i wspierającym Towarzystwo Przyjaciół Warszawy.
Od roku prezesem Zarządu Głównego TPW jest Beata Michalec. W Warszawie działa 17 oddziałów TPW. Oddziałem Bródno kieruje Regina Głuchowska, Oddziałem Białołęka – Mariola Rabczon, Oddziałem Praga – Dorota Zbińkowska. Do cieszących się dużym zainteresowaniem akcji TPW należą konkursy wiedzy o Warszawie i doroczny konkurs „Warszawa w kwiatach”.
W bieżącym roku TPW organizuje cykl spotkań historycznych „Ludność cywilna w Powstaniu Warszawskim”. 5 lipca tematem były niemieckie akcje niszczenia polskiej inteligencji na początku II wojny światowej. 9 sierpnia odbędzie się spotkanie pt. „Kamienne niebo”.
Szczegółowe informacje można uzyskać w siedzibie Towarzystwa Przyjaciół Warszawy, plac zamkowy 10; tel. 22 831 61 75; www.tpw.org.pl oraz na facebooku.
Oprac. K.