Jakiś czas temu obiecywaliśmy naszym Czytelnikom sprawozdanie z działalności białołęckiego Ośrodka Pomocy Społecznej. Niniejszym wywiązujemy się z obietnicy.
By to uczynić, tytułem wprowadzenia, garść informacji na temat kondycji Białołęki. Wedle danych Urzędu Statystycznego w pierwszym półroczu 2011, w dzielnicy o powierzchni 73 km2 mieszkało 95 tys. osób, w tym zameldowanych ponad 88 tys. Kobiety stanowiły 52,5% populacji.
Dynamizm rozwoju, stosunkowo niewielki poziom bezrobocia
Charakterystyczne cechy kondycji dzielnicy to dynamizm rozwoju, wiele nowych przedsięwzięć i inwestycji – infrastrukturalnych, oświatowych, kulturalnych i rekreacyjnych; szybki przyrost osiedli mieszkaniowych i wiążący się z tym przyrost populacji, m.in. ze względu na relatywnie tanie mieszkania (cena 1 m2 plasuje się wśród najniższych w skali Warszawy). Kolejny atut rozwojowy dzielnicy to przyrost naturalny. Uwaga: współczynnik najwyższy w Warszawie – 19,12! Charakterystyczne, że Białołęka ma stosunkowo niski poziom bezrobocia. Osób zarejestrowanych jako bezrobotne jest w dzielnicy 1764, kobiety w tej grupie stanowią większość – 940. Warto przyjrzeć się bliżej strukturze bezrobocia, bo choć jest niewysokie, to jednak OPS zanotował w ubiegłym roku wzrost – o blisko 22% - liczby osób korzystających z pomocy społecznej.
W grupie bezrobotnych, jak już wspomnieliśmy, ilościowo przeważają kobiety, ale także osoby długotrwale bezrobotne – 530 i w wieku powyżej pięćdziesiątki – 493. Osoby bez średniego wykształcenia – 496 i bez kwalifikacji zawodowych – 383. Sporą grupę stanowią osoby bez doświadczenia zawodowego – 252. Niepokoić mogą wskaźniki dotyczące osób bez pracy w wieku do 25. roku życia – 118 i samotnie wychowujące dzieci – 115.
Stare i nowe zadania
Wśród zadań ośrodków pomocy społecznej, na samym szczycie hierarchii, znajdują się świadczenia społeczne, pieniężne i usługowe, realizowane jako zadania własne lub zlecone. Wielokrotnie wspominaliśmy już o tych zadaniach, zdając Czytelnikom relację z działalności białołęckiego OPS. Na razie więc nowe zadania OPS-ów – przeciwdziałanie i zapobieganie przemocy w rodzinie. Owo zadanie pojawiło się wraz z nowelizacją – w 2010 – ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. W myśl ustawy gminy mają obowiązek tworzenia programów w tej kwestii, prowadzenia poradnictwa i interwencji, a zlecają te zadania właśnie OPS-om.
1 stycznia 2012 weszła w życie Ustawa o wspieraniu rodziny i sprawowaniu pieczy zastępczej, wprowadzając nowy sposób organizowania wsparcia dla rodzin przeżywających różnorakie trudności. Podstawowy cel to zmniejszenie ilości dzieci trafiających do specjalistycznych placówek i przywracanie ich rodzinie biologicznej. Tu nieocenioną rolę pełni asystent rodziny, który pracuje z rodziną w taki sposób by przywrócić jej właściwe funkcjonowanie, a co za tym idzie - by mogły do niej powrócić dzieci.
Druga, nie mniej ważna instytucja, to rodzina wspierająca, wytypowana do tego zadania. Może to być np. rodzina mieszkająca po sąsiedzku czy też z najbliższego otoczenia. Jej zadaniem jest wspomaganie rodziny dysfunkcyjnej w codziennych czynnościach, w prowadzeniu gospodarstwa domowego i wychowaniu dzieci. W ubiegłym roku, po przeprowadzeniu analizy, okazało się, że w Białołęce jest 25 rodzin wymagających wsparcia i pomocy. Część z tych rodzin zagrożona jest odebraniem dzieci. W innych przypadkach, dzieci już przebywają w placówkach instytucjonalnych i chodzi o to, by przywrócić im możliwość powrotu do rodzin biologicznych.
Przydatne informacje
Białołęcki Ośrodek Pomocy Społecznej działa w trzech punktach – przy Antalla 4, przy Vincenta van Gogha 7, przy Marywilskiej 44 i Porajów 14.
W tych placówkach zatrudnionych jest 51 pracowników (47 etatowych), 2 osoby bezrobotne odbywają staż. Ponad 60% pracowników to osoby z wyższym wykształceniem, wciąż poszerzające swoje kwalifikacje.
Ubiegłoroczny budżet OPS został wykonany w 99,8%. Na zasiłki celowe i zasiłki specjalne wydano 1,3 mln zł, na zakup żywności dla potrzebujących 415 tys. zł, na pokrycie kosztów leków i leczenia – 139 tys. zł, blisko 189 tys. zł na zakup odzieży, na opłacenie czynszu – 165 tys. zł, na opłacenie energii elektrycznej i gazu – 166 tys. zł, na wyposażenie szkolne dla dzieci – 37 tys. zł, na dożywianie dzieci – 38 tys. zł. Zasiłki okresowe to kwota 35 tys. zł, zaś stałe to 666 tys. zł, usługi opiekuńcze kosztowały 176 tys. zł.. Wymieniliśmy tylko część wydatków OPS.
Warto przypomnieć, że pomoc OPS-ów jest realizowana m.in. w przypadkach: ubóstwa, sieroctwa, bezdomności, bezrobocia, niepełnosprawności, długotrwałej lub ciężkiej choroby, przemocy w rodzinie, gdy istnieje potrzeba ochrony macierzyństwa lub wielodzietności, w przypadku trudności w integracji cudzoziemców, trudności w przystosowaniu się do życia po wyjściu z więzienia, w przypadku alkoholizmu czy narkomanii.
To pracownicy OPS-ów realizują pomoc we wszystkich wymienionych przypadkach i jeszcze w wielu innych. A tę pomoc realizuje się poprzez: świadczenia finansowe, pracę socjalną, poradnictwo, pomoc w formie usług, pomoc w formie posiłku, przeciwdziałanie przemocy, integrację społeczną i zawodową, integrację kulturową (w przypadku cudzoziemców).
Białołęcki OPS w ubiegłym roku objął pomocą socjalną 1621 rodzin, na które składało 3695 osób. Najczęstsze (ilościowo) przyczyny udzielenia pomocy to: ubóstwo – 571 osób, długotrwała lub ciężka choroba – 457 osób, bezradność w sprawach opiekuńczo-wychowawczych – 436, niepełnosprawność – 379, bezrobocie – 305 osób.
W strukturach OPS Białołęka działają m. in. Klub Integracji Społecznej i Samopomocy, grupy wsparcia (np. gimnastyka przy muzyce, język angielski, brydżowa, komputerowa), Klub Wolontariusza.
Interesującą formą aktywności są programy i projekty socjalne. Jeden z nich to „Niepełnosprawność to nie wyrok. Żyj i ciesz się każdym dniem”. W ramach programu działały i działają grupy wsparcia dla rodzin osób z cukrzycą, z chorobą nowotworową, dla rodziców dzieci z autyzmem.
Spośród innych form aktywności warto wspomnieć o wykładach, spotkaniach integracyjnych i spotkaniach okolicznościowych – choinka, Dzień Babci, Dzień Dziadka itp.
(egu)