Dla odrzuconych i cierpiących

26 lutego Zakład Opiekuńczo - Leczniczy przy Mehoffera 72/74 otrzymał imię Sue Ryder, Angielki, twórczyni Sue Ryder Foundation, wielkiej przyjaciółki Polski i Polaków.

Uroczystość zgromadziła wielu znamienitych gości z kraju i zagranicy. Przypomnijmy pokrótce historię placówki przy Mehoffera 72/74. Zmienne koleje losu sprawiły, że mieściły się tu szkoła powszechna (1914-1922), ośrodek "Przystań" (1922 - 1927) prowadzony przez Towarzystwo Opieki nad Kobietami, dom opieki dla kobiet zaniedbanych moralnie prowadzony od 1927 do 1945 przez siostry Samarytanki. W czasie II wojny światowej ukrywał się tu Leon Schiller - wybitny polski reżyser, dyrektor licznych teatrów, nauczyciel akademicki. Po wojnie przy Mehoffera znalazł swoje miejsce Państwowy Dom Specjalny dla Przewlekle Chorych i biblioteka, a od 1960 roku Państwowy Dom Pomocy Społecznej dla Dorosłych Nr 5 Ministerstwa Pracy i Opieki Społecznej.

Rozkwit placówki stał się możliwy dzięki Susan Ryder. Tuż przed zakończeniem i po zakończeniu II wojny światowej pracowała w Warszawie jako pielęgniarka. Zetknęła się wówczas ze wspaniałymi, pełnymi poświęcenia ludźmi i z ofiarami wojny. I o tych ludziach nie mogła już zapomnieć. Odrzuceni i cierpiący byli wyzwaniem jej życia. W 1953 roku założyła Sue Ryder Foundation, która - wedle jej zamierzenia - miała się stać żywym pomnikiem ofiar wojny. Fundacja zajęła się wznoszeniem tzw. Domów Sue Ryder - szpitali, hospicjów, domów opieki, które budowano na całym świecie - w Polsce powstało ich 30. Jednym z takich domów w Warszawie był właśnie Dom Pomocy Społecznej nr 5. Fundacja całkowicie sponsorowała budowę i wyposażenie dwóch nowych pawilonów dla ponad stu pensjonariuszy. Na wzór tych pawilonów, z funduszy Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej, powstały w latach 60. ubiegłego wieku, trzeci pawilon i dwupiętrowy budynek szpitalny z zapleczem, gdzie na trzech oddziałach przebywali najciężej chorzy pacjenci. W 1998 placówka przekształciła się w Zakład Opiekuńczo- Leczniczy Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej.

Mimo zmiennych kolei losu, głównym przeznaczeniem placówki zawsze była opieka nad ludźmi chorymi i w podeszłym wieku, a Sue Ryder aktywnie uczestniczyła w jej działalności, aż do swojej śmierci w 2000. Co roku odwiedzała ośrodek, interesowała się losem pensjonariuszy. Dla niej równie ważne jak leczenie było zapewnienie pacjentom maksymalnego komfortu życia.

Margaret Susan Ryder, urodzona 3 lipca 1923 w Leeds, w Wielkiej Brytanii to postać wyjątkowa. Jedna z bardziej znanych na świecie działaczek charytatywnych, twórczyni Sue Ryder Foundation, zmarła 2 listopada 2000 w Bury St. Edmonds, w hrabstwie Suffolk, w Wielkiej Brytanii. W czasie II wojny światowej służyła w tajnej formacji armii brytyjskiej Special Operations Executive (Kierownictwo Operacji Specjalnych), zajmującej się dywersją i wspieraniem ruchu oporu w okupowanej Europie. Po wojnie, aż do kresu swojego życia, kierowała założoną przez siebie międzynarodową fundacją charytatywną. Tuż po wybuchu II wojny światowej, jako szesnastolatka, wstąpiła na ochotnika do pomocniczej służby wojskowej kobiet - First Aid Nursing Yeomanry, by wkrótce otrzymać przeniesienie do polskiej sekcji we wspomnianym już Kierownictwie Operacji Specjalnych, gdzie służyła do końca wojny. Jej głównym zadaniem było organizowanie wsparcia dla cichociemnych. Po wojnie włączyła się w organizowanie pomocy humanitarnej dla Polski, pomocy byłym więźniom obozów nazistowskich i ratowanie osób skazanych na śmierć w więzieniach alianckich.

W 1953 roku założyła wspomnianą już Sue Ryder Foundation z siedzibą w Cavendish. Po upadku komunizmu w Polsce nie zaprzestała działalności charytatywnej w naszym kraju. W 1989 roku, zebrała 40 tys. funtów pomocy. Jest autorką autobiograficznych książek - And the Morrow is Theirs (1975), polski przekład Jutro należy do nich (1978) i Child of My Love (1986, wznowienie 1997). Jest honorowym obywatelem Warszawy, Gdyni i Konstancina - Jeziorny, jej imię noszą skwery w Gdyni i Warszawie, a także ulica w Konstancinie. W 1957 roku otrzymała Order Imperium Brytyjskiego, a w 1976 Ordery św. Michała i św. Jerzego. Nosiła tytuł para Anglii i z sympatii do naszego kraju, na swoją symboliczną siedzibę obrała Warszawę. Zasiadając w Izbie Lordów zajmowała się w sposób szczególny obronnością, problemem narkomanii, polityką mieszkaniową, służbą zdrowia, problemami bezrobocia i tolerancji rasowej. Otrzymała tytuły doktora honoris causa uniwersytetów w Londynie, Cambridge, Liverpool, Exeter, Essex, Reading, Leeds, Kent.


Elżbieta Gutowska

6460