Prawnik radzi

Odwołanie darowizny

Osoba, która podarowała innej osobie jakąkolwiek rzecz - ruchomość bądź nieruchomość – (zwana darczyńcą), może odwołać darowiznę już wykonaną, jeżeli osoba otrzymująca darowiznę (zwana obdarowanym) dopuściła się względem darczyńcy rażącej niewdzięczności. Odwołanie darowizny następuje poprzez oświadczenie złożone obdarowanemu na piśmie i musi być dokonane w ciągu roku od dnia, w którym darczyńca dowiedział się o niewdzięczności obdarowanego.

Niecałe dwa lata temu pani Joanna K. podarowała swojemu niezamożnemu bratankowi Karolowi W. należący do niej dom. Ponieważ Joanna K. jest osobą wiekową i nie posiada dzieci, swój dorobek życia w postaci przedmiotowego domu postanowiła podarować jedynemu dziecku swojego brata Karolowi W., by w przyszłości – po jej śmierci - mógł on w domu tym zamieszkać wraz z rodziną lub sprzedać go, a z otrzymanych pieniędzy kupić większe mieszkanie lub nowy dom.

Niestety, czas pokazał, iż darowanie domu przez Joannę K. bratankowi nie było dobrą decyzją. Bratanek Karol W. okazał się być osobą wyjątkowo okrutną, bezwzględną i zachłanną. W kilka miesięcy od czasu dokonania na jego rzecz przedmiotowej darowizny zaczął namawiać ciotkę Joannę K., by sprzedać dom, a pieniędzmi się podzielić, z czasem na tle powyższego dochodziło między nimi do coraz częstszych kłótni, podczas których Karol W. był agresywny i arogancki w stosunku do ciotki. Doszło nawet do sytuacji, kiedy Joanna K. dość ciężko zachorowała, zaś Karol W. mimo możliwości nie pomógł ciotce w chorobie - nie tylko nie zainteresował się losem ciotki, ale również nie raczył pomagać w robieniu drobnych zakupów środków spożywczych, a nawet leków. Ostatecznie, będąc właścicielem domu i chcąc go szybko sprzedać, Karol W. postanowił wyrzucić ciotkę Joannę K. z domu. Wówczas Joanna K. przestraszyła się, gdyż nie wiedziała, co będzie miała ze sobą począć i gdzie będzie mogła zamieszkać.

Ponieważ zachowanie Karola W. było przejawem rażącej niewdzięczności, której jako osoba obdarowana dopuścił się on w stosunku do ciotki Joanny K., będącej darczyńcą, przygotowałem dla Joanny K. pismo, w którym odwołała ona dokonaną darowiznę, wskazując powody swojej decyzji i wezwała jednocześnie bratanka do zwrotu przedmiotu darowizny - domu. Przedmiotowe pismo zostało doręczone Karolowi W., który jednak nie uznał odwołania darowizny i nie zamierzał przenieść własności przedmiotowej nieruchomości (domu) z powrotem na ciotkę Joannę K.

W imieniu mojej klientki wystąpiłem do Sądu z pozwem, w którym domagałem się zwrotu na jej rzecz od Karola W. przedmiotu darowizny w postaci domu. Ponieważ przedstawione w trakcie postępowania sądowego dowody w sposób jednoznaczny potwierdziły, iż Karol W. dopuścił się rażącej niewdzięczności w stosunku do ciotki Joanny K., Sąd nie miał problemu z wydaniem wyroku, dzięki któremu Joanna K. ponownie stała się właścicielem "swojego" domu. Wyrok w niniejszej sprawie nie jest jeszcze prawomocny, albowiem Karol W. złożył od niego apelację, jednakże z całą pewnością sąd drugiej instancji utrzyma w mocy wydane już orzeczenie. Art. 898 § 1 kodeksu cywilnego (k.c.) "Darczyńca może odwołać darowiznę nawet już wykonaną, jeżeli obdarowany dopuścił się względem niego rażącej niewdzięczności".

Art. 899 § 3 k.c. "Darowizna nie może być odwołana po upływie roku od dnia, w którym uprawniony do odwołania dowiedział się o niewdzięczności obdarowanego".
Art. 900 k.c. "Odwołanie darowizny następuje przez oświadczenie złożone obdarowanemu na piśmie".

Radca Prawny
Dariusz Budnik
z Kancelarii Radców Prawnych w Gdańsku
przy ul. Świętojańskiej 47/48,
tel. (0 58) 305 30 88,
www.kancelaria-gdansk.eu
Specjalizacja: prawo gospodarcze (w tym prawo handlowe i prawo spółek), prawo cywilne (w tym prawo spadkowe, nieruchomości), prawo pracy, prawo przewozowe, postępowanie egzekucyjne.
5751